Sur votre couronne ducale
Vous fîtes fleurir autrefois
Le lis, corolle virginale,
Roi de nos fleurs, fleur de nos rois.

Anne d’Armor ! duchesse et reine,
Salut à votre nom béni !
Vous êtes toujours souveraine,
Votre règne n’est pas fini.

Le peuple breton garde…

I

Un ael a zo savet na oar den a belec’h ;
War divaskell nerzhus eo nijet ’us d’ar c’hrec’h ;
E drompilh lugernus a skuilh dre-holl an nec’h.

Petra zo a nevez ? Arru ’ve an diwezh ?
Krenadurezh ar c’houevr a ya da foñs ar bez…
Hag arru ’ve an deiz d’an adc’hanedigezh !

An delioù ’zigor en derv
Kent evit digeriñ er fav ;
Bleiz a c’hed an tarv...
– Osa ! skes ! skes ! (bis) –
Bleiz a c’hed an tarv :
Deus dek mervel a ray nav.

Yann an tarv ha Gwilhaou ar bleiz
A zo daou gilhenn, war va feiz :
Laou en aod zo ’c’hedal,
– Osa ! skes ! skes ! (…

    war don An hini gozh

    I
        Ni zo bepred
            Bretoned,
    Bretoned tud kalet.

    II
O ya ! D’ar brezel paotred taer,
Paotred vat ha seven er gêr.
        Ni zo bepred
            Bretoned,
    Bretoned tud kalet.

Bro ar bleunioù melen, bro gozh an telennoù,
Bro sakr Nevenoe, o Breizh-Arvor ! evel
Reier da aodoù glan ha mein-hir da lannoù,
Te a zo, hep arvar na doutañs, divarvel !

Ya, bro ’n emgannoù meur, broad leun a veurder,
Te…

Piv eta na welas, war lein ar menezioù,
Arzhur, ar Roue meur hag e dud a vrezel ?
Arzhur n’eo ket marv. Lemmomp hon c’hontellioù,
Da droc’hañ ’n hualoù ’zo e treid Breizh-Izel…
Barzhed, dornatit ’ta kerdenn an Delenn dir,
Sonerien, c’hwezhit ’ta en ho sac’h-binioù :
Breizh a zo disparlet, dihunet eo ’vit gwir.
– Arzhur, Roue…

     embannet e Breizh divarvel :

Dihunomp ! O Kelted Breizh-Vihan ha Tramor !
Setu an amzerioù diouganet gant Merzhin
O tonet ! Dihunomp ! hag en daou du d’ar mor
Unanomp hon daouarn ha kanomp holl, lirzhin !

Kanomp holl, en ur vouezh, ar Vro gozh ma zadoù,
Hon c’han…

Voici les commentaires que Théodore de La Villemarqué a insérés dans le Barzhaz Breizh :

Au mois de septembre 1758, les Anglais firent une descente à Saint Cast, au nord de la Bretagne. Cette expédition se liait à un vaste plan dont l’objet principal était d’assurer à l’Angleterre la navigation de la Manche, et d’opérer une diversion…

Neuze ’teuas an noz en-dro din, un noz du
Evel an nozvezhioù teñvalañ miz Kerdu ;
Ha, goude un dro hir, e voen dre va huñvre
War aod ar mor garv degaset adarre.

Eno e oa, e-kreiz an drompilhoù o son,
Un emgann vras etre Gallaoued ha Saozon.
Strakal ’rae an tennoù, redek a rae ar gwad,
Ar boledoù ’…

Eus holl vroioù ar bed, Breizh-Izel da gentañ !
N’he deus arc’hant nag aour, met se na ra netra :
Eno ’mañ ’r baotred vat, ar merc’hed a enor,
Ar feiz er c’halonoù, ha tro-a-dro ar mor.

Eus holl yezhoù ar bed, n’en deus ket a garan
’Vel hini Breizh-Izel, hennezh eo ar c’haerañ ;
N’en deus hini er bed a…

Bezañ zo, ’vit gwir, va mignon,
Meur a spered, meur a galon
     Kozh ’raok an oad ;
Meur a gorf yaouank daoubleget
E bev gant preñv ar bez peget,
     Dinerzh, diwad.

Ur gwall avel en deus c’hwezhet
Hag ar bleunioù zo paouezet
     Da daol c’hwezh-vat,
Hag e kavont, pebezh truez !…

     embannet e Breizh divarvel :

Breizhaded a zo c’hoazh, dre vil, hirie an deiz,
Ha na ouzont, allaz ! man eus ar pezh a sell
Ouzh istor meuleudius ha kadarn Breizh-Izel,
O Mamm-Vro, bet gwechall ken doujet koulskoude !

Ar re-se pa ra goap oute ar Gall divezh,
Pa…

Da lorc’h a zo va lorc’h, da eurvad va hini,
O Breizh ! ha da youloù va youloù me ivez.
Me ’gan pa out joaius, hogen ar velkoni
Hag an daeroù a zo va lod pa c’houzañvez.

Rak em c’horf da ene kizidik ha tener
A zaskren ha da wad em gwazhioù a red,
Ha va c’halon garus, a daolioù gwall bounner,
Em c’…

Va bro garet Trelez, perlezenn gaer Breizh-Izel,
El lec’h ma’z on ganet, el lec’h ma karfen mervel !
En ur goll va frankiz, un devezh em eus, siwazh !
Kimiadet diouzh da’z stêr, da devenn, da vor bras.

Bez ez on kastizet evit ken bras follentez,
Em spered, em c’halon, mui n’ez eus a levenez,
Ha gant keuz…

Ma ne vijen Breizhad, Breizhad ’karfen bezañ !
Me ’garfe bout ganet e bro ar bleuñv melen,
Bro na baouez enni an avel da c’hwezhañ
Hag ar barzh da ganañ nerzhus war e delenn !

Euzhusañ tonkadur ! Ma vijen bet, siwazh !
Ganet e Bro C’haskogn pe c’hoazh e Normandi,
En dra-se pa soñjan broud garv an annoaz…

       Ton evit an diskan : Ar Re C’hlas (Barzhaz Breizh)
       Ton evit ar pozioù : E-barzh ar c’hoad (Ernault-Mélusine)

       My heart’s in the Highlands,
       my heart is not here.
                     (R. Burns)
 

       Ma c’halon zo…

    d’an Ao. Loth, dean skol veur e Roazhon

Me ’gar va Breizh-Izel ! va mamm vat, va bro gozh,
He deus e pep amzer kaset d’ar Baradoz
Bugale kalonek, rouaned, sujidi,
Barzhed, menec’h, gwragez, hag a gare pediñ !

Me ’gar va Breizh-Izel ! Mamm-Vro Marzhin, Lez-Breizh,
Arzhur,…

       « Et coegerunt illum, dicentes : Mane nobiscum, quoniam ad-vesperascit… »
       (Luc, XXIV, 29.)

Deut ’omp holl d’Ho pediñ, Jezuz, war hon daoulin,
Da glask en Ho kalon konfort ’vit hon anken^171…

GWENVAR, EVEN, AR MANAC’H, ALAN, DIRLAWEN, FAWTRA, KRABAN ha goude HILLIGERN

KRABAN
Ar barzh kozh Hilligern ’fell dezhañ ganeoc’h-c’hwi,
Kont veur, komz hepdale diwar-benn traoù guzhet.

Ha kuit.

HILLIGERN en un antreal
Demat deoc’h…

– Porzhier, digorit an nor-mañ !
An aotroù Rohan zo amañ,
Ha daouzek mil soudard gantañ,
Da lakaat seziz war Wengamp.

– An nor-mañ na vo digoret
Na deoc’h na da zen all ebet,
Ken na lâro dukez Anna,
A zo mestrez war ar gêr-mañ.

– Digoret ’vo ar perzhier-mañ
D…

          Un ali, Bretoned,
Hag eus ar re wellañ ! – Evit bout difezus*    [?]
Ha doujet e pep lec’h ’vel ar bobloù nerzhus
          Bezomp holl unanet !

          Ya, bezomp unanet !
Ha beuzomp ’kreiz ar mor ar politik euzhus
Pehini a c’hwezh tan ar gasoni mezhus
          E-touez ar vignoned !…

[Ar Vro : D’an aotroù Delafargue « Brazh Tremener »]

Biken daoulagad ar merc’hed
Na’m lakfont da huanadiñ,
Rak da Vreizh-Izel ’meus roet
Va holl garantez gant dudi.

Chalmoù skedus ar merc’hed kaer,
’Vel re ar bleunioù zo marvel !
E-lec’h re Vreizh va c’hoantiz…